Son dönemlerde Mersin'de ve Türkiye'de giderek yaygınlaşan ve misyonu para saymak olan, Holding ve benzeri isimler altında işlerini yürüten bir çok firma gençlerin hayalleri ile oynuyor. Firmaların bazıları yurt dışı merkezli, bazıları ise Türkiye'de...


Yakın zamanda bende bu iş teklifi ile karşılaştım. Mersin'in ve Türkiye'nin farklı bölgelerinde bazı cafeleri işgal eden bu firmanın genç üyeleri sizlere daha önce kandırdıkları bir arkadaşınız ya da akrabanız vasıtasıyla ulaşacaklardır. Web Master ve zengin olma hayalleri sunup, gençleri kullanarak büyük bir ağ pazarı oluşturma hesabı yapıyorlar. 

Size iş hakkında sunum yapacak kişi ile ilk buluşmanızda çok ciddi bir ortam yaratılmaya çalışılıyor. Telefonunuzu kapatmanız ve dikkatle dinlemeniz söyleniyor. Bütün bunların söylendiği yer ise, bir büro falan değil, tavla, sohbet seslerinin yükseldiği cafelerden bir tanesi...

Artık sıradanlaşan powerpoint sunumlarından bir tanesi ile karşınızda daha önce bu ağın parçası olmaktan kaçamayan bir arkadaş yer alıyor. Sunum içerisinde sizi etkilemek için firmanın sertifikaları, fatura kesme gibi yetkilerinden bahsediliyor. Amaçları güvenilirlik konusunda kafanızdaki soru işaretlerine son vermek... 

Sunumun bir sonraki aşaması ise size zengin olma hayalleri sunuyor. Tabi her şeyin bir karşılığı var. Bir yılın sonunda milyarder olmak istiyorsanız, yaklaşık 2000 TL'lik bir yatırım yapmanız gerekiyor. Bu yatırımın boşa olmadığını göstermek amacıyla da size artık sıradan panellerden oluşan basit bir web sitesi, eğitim seti ve bir ya da iki haftalık eğitim fırsatı sunuyorlar.

Bir süre sonra işin gerçeğini anladığınız da paranızın iadesi veya kandırıldığınızı iddia ederseniz, haklı çıkma şansınız ortadan kaldırılıyor. Yani dava açtığınız da "Biz aldığımız para karşılığında bu hizmetleri sunduk." deme hakkına sahip olacaklar.

Genç arkadaşlarım için geniş bir araştırma yaptım.

Sundukları hizmet Türkiye şartlarında en fazla 1000 TL'yi geçmezken, sizlerden yaklaşık 2 katını talep ediyorlar. Verdikleri web sitesi ve hosting paketini çok ucuz bir şekilde temin edebilirsiniz. Eğitim seti ise web master olmaktan çok, gençleri kişisel gelişim üzerinden etkileyip, pazarlamacı ruhunu oluşturmaya çalışan parçalardan oluşuyor. Size verilen eğitimde ise kısa süreli bir web tasarım eğitiminden sonra, pazarlamacı ruhunu aşılıyorlar. Amacınız web master olmak iken, bu işi başka arkadaşlarınıza önermek ve onlar üzerinizden para kazanmayı hedefleyen biri oluyorsunuz. Tabi bu sömürü anlayışı sizden başlamıyor. Ucu firma kurucusuna kadar dayanıyor.

İsterseniz firmanın işleyişini anlatan ağa bir göz atalım.



Bu tabloyu anlatan ifadeye network marketing adını verebiliriz. Bu iş teklifi sırasında sunumcu arkadaş sizi listenin başında gösteriyor. 

İfadesi ise şu şekilde; "Kendi işinizin patronu olun!" 


Patron olmak için 2000 TL'lik yatırımı yapıyorsunuz. Daha sonra altınızda oluşturacağınız iki dal için size yaklaşık 150 $ yakın bir ücret ödeyeceklerini dile getiriyorlar. Onlara da kendi altlarında oluşturacakları dallar için aynı şey söyleniyor. Ve giderek büyümeyi ve para kazanmayı hedefleyen bir iş ağının patronu olma, zengin olma gibi hayaller ile sizi kandırmaya çalışıyorlar. İşe zorla sokmuyorlar ama tercihlerinizi etkilemeye çalışıyorlar.

Kırmızı adamın siz olduğunu düşünürsek, sizin altınızda çalışacak iki kişiyi ağınıza eklediğiniz de 150 $'ı bir güvenlik firmasının güvencesiyle anında hesabınıza yatırıyorlar. Artık çalışmaya bilirsiniz, çünkü altınızdaki arkadaşlarda kendi altına iki arkadaş getirdiğinde yine bir miktar hesabınıza yatacak deniyor. Ama eğer çalışır, bu ağın sürekliliğini sağlarsanız, bir yılda ulaşacağınız rakamı rüyanızda bile göremeyeceğiniz özellikle vurgulanıyor.

Ben bu satırları yazarken, aklı yerinde olan insan bu işe asla girmez diyordum ama, araştırmalarım sırasında karşılaştığım tablo beni adeta şoka uğrattı. Yılda bir kaç kez kongre ve seminerler düzenliyorlar. Bu toplantılara Türkiye çapından ve geneli gençlerden oluşan binlerce insan katılıyor. Şık beyefendi ve bayanlar ile karşılaşmanız mümkün, hepsi de kendi işinin patronu olmak için gelmiş. Daha sonra Facebook'ta grup ve sayfalar kurmuşlar. Gençler sürekli bu platform üzerinden iletişim kuruyor, hayallerini paylaşıyor ve patron edasıyla hareket ediyor. 

Özellikle belirtmek isterim ki; Kişisel gelişimin en büyük gücü motivasyondur. Hayattan ve gelecekten umudunu yitiren herkes biraz olsun motivasyona ve ilgiye ihtiyaç duyar. Defalarca başarısızlıkla karşılaşmış bir gence, içten bir "BAŞARABİLİRSİN" kelimesi ile hitap ediyorsanız. O gencin hayatında çok şeyi değiştirebilirsiniz. Bu insanlarda aynen bu mantıkla ilerliyor. Ama özlerinde gençlere yardımcı olmaktan çok, onları kullanma fikri yatıyor. Gelecek umutlarına biraz motivasyon aşılayıp, zengin olma hayalleri ile süsleyip gözlerini boyuyorlar. 

Araştırmalarım sırasında karşılaştığım genç arkadaşlar, bu sömürü anlayışının bir parçası olmuş ve gözleri paradan başka bir şey görmüyor. Henüz 20 yaşında gencecik arkadaşların üzerinde takım elbiseler, eğitimleri bile tam bitmemişken patron edaları ve daha niceleri durumun giderek vahimleştiğinin en büyük kanıtı...

Olur da sizin ya da çevrenizdeki dostlarınızın karşısına böyle bir iş imkanı çıkarsa dikkatli olun. 

Çünkü gösterdikleri tablonun patronu olma gibi bir şansınız yok, açık konuşmak gerekirse de bir piyondan farkınız olmuyor. Tablonun başındaki kişi firmanın kurucusu ve ondan sonra gelenlerde bu işe sizden önce atılanlardan oluşuyor. Hem işin özüne indiğinizde şu soruları cevaplamanız gerekebilir.

Referanslarımız sayesinde bu ağa katılan her kişiden 2000 TL'ye yakın bir ücret alınırken, bize neden 100-200 TL gibi düşük bir miktar ödeniyor?

Hizmet karşılığı aldıkları 2000 TL'nin en fazla 1000 TL'si hizmet iken, geriye kalan 1000 TL gibi bir rakam nereye gidiyor?

Web Master olma hayalleri ile başlayan yolun sonu neden pazarlamacı zihniyetine dönüştürülüyor?

Firma gençlere istihdam olanağı sunuyoruz derken, yıllar sonra 15 milyonluk genç bir nüfusa hitap ettiğinde herkese aynı web tasarım eğitimini verecekse, ne anladık bu işten?

Düşünsenize eşe dosta derken herkes bu web tasarım eğitimini alıyor. Bu durum giderek gelişen teknoloji ağında rekabet ortamını tamamen sona erdirmez mi? Bir süre sonra diğerlerinden bir farkınız kalmaz. 

Bu Holdings saçmalığı Mersin'de ve Türkiye'de giderek artmaya devam ediyor. Önümüzdeki günlerde böyle bir iş fırsatı ile karşılaşırsanız tavsiyelerimi dikkate almanızı öneririm. Yakın çevremde bir çok insan bu firmanın tuzağına düştü, sizde düşmeyin.

Emin olun, başarabileceğimiz çok daha önemli şeyler var... 

Görüşmek üzere...