Dt. Veysel Çeçen yazısında şu ifadelere yer verdi; Diastema, komşu iki diş arasında veya daha fazla diş arasında boşluk ile karakterize dental anomali durumudur. Süt dişlenme, karışık dişlenme ve daimî dişlenme döneminde görülebilmektedir. Tedavi için en uygun zaman daimî dentisyondur. Diastema vakalarında tedavi bireyselleşmiştir ve etyolojisiyle doğrudan alakalıdır. Diastema, hoş olmayan bir görünüme, konuşma bozukluğuna ve dudak ısırmasına sebebiyet verebilmektedir. Hastalar üzerinde olumsuz psikolojik ve fiziksel etkiler bırakmaktadır. Tam bir tedavi planı oluşturulmadan önce etiyolojik faktörler, hastanın istekleri ve çeşitli tedavi seçenekleri tespit edilmelidir. Diastemaya sebep olan çeşitli etiyolojik faktörler bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; normalden küçük gelişen dişler, lateral kesici dişlerin konjenital eksikliği, parmak emme, periodontal hastalıklar ve hipertrofik üst dudak frenulumudur. Diastema varlığı bulunan olgularda hastaların kliniğe başvurmalarındaki ana sebep estetik kaygılarıdır. Günümüz diş hekimliğinin en sık karşılaştığı durumlar da estetik problemlerdir. Özellikle ön bölge dişlerde görülen problemler hastalar için büyük psikolojik sorun teşkil etmektedir. Bu nedenle, yüz estetiğini oluşturan temel yapılar değerlendirilerek uyumlu diş estetiği yeniden oluşturulmalıdır. Yüz estetiğini oluşturan temel yapıların uygulanması ve anlaşılması, uyumlu diş estetiğinin yeniden yapılandırılmasında yardımcı olacaktır. Hepsinden önce ağız bölgesi ile yüzün geri kalanı arasındaki var olan ve çoğunlukla bilinçaltı düzeyde algılanan iskeletsel ve referans hatlarının anlaşılması önemli bir faktördür. Diş oranı, diş ekseni, interdental yaklaşım ve zenith noktaları dikkat edilecek diğer estetik hususlardandır. Bütün bu estetik kavramların ve faktörlerin incelenmesi, hastaya en uygun tedavinin oluşturulması ve gerçekleştirilmesi gerekir. Diastema Neden Oluşur? Dişlerin çene kemiğine göre boyutu Bir kişinin dişleri çene kemiğinin boyutuna göre küçükse, dişler arasında boşluklar oluşabilmektedir. Çene kemiği ve diş boyutları genetik olabilir, bu da diastemaların ailelerde ortaya çıkmasının bir nedenidir. Eksik veya küçük dişler Bazı dişler eksikse veya diğerlerinden daha küçükse, diastema gelişebilir. Bu genellikle üst yan kesici dişleri içerir. Üst yan kesici dişler eksikse veya nispeten küçükse, iki ön diş arasında bir boşluk oluşabilmektedir. Büyük boy labial frenum Üst dudağın iç kısmından üst ön dişlerin üzerindeki diş etine kadar uzanan dokudur. Bu doku özellikle büyükse bu dişler arasında boşluk oluşmasına sebep olur. Diş eti hastalığı Diş göçü, ilerlemiş diş eti hastalığının tipik bir belirtisidir. Dişeti hastalığı olan kişilerde iltihaplanma, dişleri destekleyen kemiğe zarar verir. Sonunda dişler gevşeyebilir ve boşluklar görülür. Yanlış yutma refleksi Yutma refleksi doğru gerçekleştiğinde, dil ağzın çatısına bastırır, kişi bunun yerine yutkunurken dilini ön dişlerine doğru iter. Zamanla, ön dişlere yapılan bu tekrarlayan basınç dişleri öne doğru iter ve bir boşluk oluşmasına sebebiyet verir. Alışkanlıklar Çocuklarda başparmak emme, dudak emme, dil itme ve benzeri alışkanlıklar ön dişlere baskı yaparak onları öne doğru iter ve diastemalara yol açar. Tedavi Yöntemleri Nelerdir? 1. Ortodonti Tedavi Ortodonti, diestemaları kapatma yöntemi olarak ideal bir tedavi yoludur. Tedavi kapsamı geniş kapsamlı veya sınırlı olabilmektir. İleri derecedeki kapanış bozukluğu olan kişilerde tercih edilen ortodontik tedaviler, bazı kapanış bozukluklarında çene ameliyatı da gerekebilir. Kalıcı bir çözümdür; fakat tedavi süreci uzun olabilmektedir. Diş hekimleri genellikle diastemaları diş telleriyle tedavi eder. Diş telleri dişlere baskı yaparak zamanla boşluğu kapatır. Tek bir boşluk olsa bile tam bir diş teli takmak gerekebilir çünkü herhangi bir dişi hareket ettirmek tüm ağız çene yapısını etkilemektedir. 2. Kaplamalar ve Kompozit Vener: Diş tellerine alternatif olarak, diş hekimi kaplamalar takabilir veya diş yapıştırma işlemi yapabilmektedir. Bu seçenekler, diastema daha küçük dişlere sahip olmaktan kaynaklanıyorsa özellikle uygundur. Diş yapıştırma, dişlerin yüzeyine reçine sürmeyi ve ardından reçineyi bir ışık kaynağıyla sertleştirmeyi içermektedir. Kaplamaların takılması, ince, özel yapım porselen parçalarının dişlerin yüzeyine sabitlenmesini sağlar. Diş aralarını kapatmak için uygulanan birçok yöntem arasında uygulaması en pratik ve yaygın olanı kompozit uygulamalardır. Dişler arasında görülen çok aşırı olmayan boşluklar kompozit dolgu materyalleri ile düzeltilebilmektedir. Tek seansta uygulanabilen bir yöntemdir. Kompozit dolgu uygulaması yapıldıktan sonra hastaların diş bakımına çok dikkat etmesi gerekir. Özellikle uygulamadan sonraki birkaç gün çay kahve tüketimini azaltılmalıdır. 3. Porselen Lamina Çok ileri olmayan kapanış bozukluklarında porselen laminalar ile diş aralıkları kapatılabilmektedir. Dişlerin kesilmeden sadece ön yüzlerinin 0.3-0.7 mm inceltilerek, yapıldığı sağlam diş dokusunun en az kaybedildiği uygulamadır. Bu inceltilen alana porselen diş laminaları yapıştırılır. 2-3 seansta tedavi tamamlanmaktadır.