Ortognatik Cerrahi Nedir?
Sağlıklı bir ağız yapısı ve ısırma işlemi için alt ve üst çene kemiklerine yapılacak müdahaleler ile alt-üst çene kemiklerinin ilerletilmesi ve geriletilmesi ameliyatlarına ortognatik cerrahi denir. Çene Cerrahisi ve ortodonti birimlerinin genel olarak ortak çalışmasını gerektiren bir tedavi protokolüdür.
Bu cerrahi tedavi öncesinde ve sonrasında diş hekimliğinin ortodonti bölümünün de desteği ile dişlerin pozisyonları ayrı ayrı şekillendirilerek tedavi tamamlanmaktadır. Bu ameliyatlar estetik amaçlı değildir; ancak normale getirilen çeneler daha estetik görüntü kazandırabilir.
Çene Cerrahisinin Rolü Nedir?
Ortodontik tedavi sonrası ameliyata hazırlanan hastalar Çene Cerrahisi uzmanı eşliğinde operasyona hazırlanır ve çenelerin bozukluk oranları belirlenerek oeprasyonları yapılır. Cerrahi olarak zor olduğu düşünülen ama uzun yıllardır rutin olarak yapılan basit bir protokoldür. Cerrahi işlemler Çene cerrahları tarafından yapılması hem oklüzyon hem de estetik açıdan daha iyi sonuçlar vermektedir.
Ortodontislerin Rolü Nedir?
Ortognatik cerrahi, ortodontik tedavinin tek başına çene ve ısırma bozukluklarını düzeltemediği durumlarda ayrıca daha iyi sonuç elde etmek için gerekir. Çeneler yeni yerini aldıktan sonra ortodontistler ısırma ilişkisinin en iyi şeklini vermek için bir süre daha uygulamalarına devam edebilir, bu şekilde daha estetik ve fonksiyonel sonuçlar alınır.
Ortognatik Ameliyatı Nasıl Yapılır?
1. Ortodontisler tarafından hasta hazırlandıktan sonra Çene Cerrahı ve ortondonti uzmanının değerlendirmesi ile çenelerin kaç mm hareket ettirileceği, ameliyatta tek üst çene, tek alt çene veya her 2 çeneye birden müdahale gerekip gerekmediği hesaplanır.
2. Grafiler ve tomografiler çekilerek ameliyat planlanır, fotoğraflar çekilir.
3. Ameliyat öncesi yara iyileşmesini olumsuz etkilediği için sigara bırakılmalıdır.
4. Ameliyat öncesi ağır diyet rejimleri önerilmez.
5. Ameliyat öncesinde hastanın tahlilleri ve anestezi konsültasyonu yapılarak ameliyat öncesi olası riskleri gözden geçirilir.
6. Gerekirse operasyonda kullanılmak üzere kan hazırlığı yaptırılır.
7. Ameliyat öncesi hasta 6 saat aç bırakılır. Bu ameliyat genel anestezi altında yapılmaktadır.
8. Operasyonda alt çene kemiğine (mandibula) ve/veya üst çene kemiğine (maksilla) ulaşmak için ağız içinden veya cilt üzerinden bir kesiler yapılır, kemikler uygun yerden kesilir (osteotomi), kemikleri tesbit etmek için titanyum plaklar veya eriyebilen plaklar kullanılır.
9. Kemik tespiti yapıldıktan sonra ağız içi ve deri kesilerine dikişler atılır.
10. Bölgede toplanacak fazla sıvıyı emmek için drenler yerleştirilir.
11. Kemikleri sabitlemek için kullanılan malzemeler ömür boyu kalabildiği gibi birkaç yıl sonra isteğe bağlı çıkartılabilir.
12. Ameliyat sırasında idrar sondası takılır ve birkaç gün sonra çekilir.
13. Ameliyat sonrasında ağız-yüz bölgesinde şişlikler, morluklar, sızıntı kanamalar kişiden kişiye farklı olarak görülebilir.
Ortognatik Cerrahide Ameliyat Sonrası Bakımı ve Beslenme
İlk gece genellikle gıda verilmez, 4 saat sonra hastaya sadece su verilir. Genellikle ertesi gün berrak gıdalar ile beslenmeye başlanır. Doktorunuzun uygun görmesi ile birlikte ağız bakımı başlatılır, uygun zamanda dişlere lastik uygulaması ile çenelerin birbirini kapatması sağlanır.
Çeneler lastikler ile birbirine kapatıldıktan sonra kemik kaynaşması için hastaya dişlerini oynatmaması, konuşmaması önerilir. Hastalara ağrı kesiciler ve enfeksiyon riskine karşın antibiyotikler uygulanır. Beslenme; ancak dişlerin arasındaki boşluklardan sıvı şeklinde verilerek çene 10-14 gün kadar kapalı tutulur. Bu sürede ağız bakımına dikkat edilir.
Operasyon sonrası ilk bir hafta sigara konusunda dikkatli olunmalıdır. Sigaranın yara iyileşme sürecine olumsuz etkisi olduğu unutulmamalıdır. Mutlak içilmemelidir. Ameliyat sonrasında 5. günde genellikle hasta taburcu aşamasına gelir. Hasta 20 gün kadar işten uzak kalır; ancak sonrasında günlük aktivitelerine dönebilir. 20. gün ve 1,5 ay kontrolleri yapılır.
Ortognatik Cerrahi Ameliyatı Olası Komplikasyonlar
Bu ameliyatlardan sonra enfeksiyon oluşmaması için hastaya uygun antibiyotikler reçete edilir.
• Ortognatik cerrahi sonrasında çok nadiren sinir hasarlarına bağlı olarak alt dudakta ve çene bölgesinde hissizlik,
• Dilde tat alma - hissetme kusuru,
• Yüzde mimik kaslarında çalışma kusuru olabilir.
Bu tür sinir yaralanmaları genellikle 6- 12 ayda düzelebileceği gibi kalıcı da olabilir. Bazı hastalarda kırık yanlış ya da eksik iyileşebilir, bu gibi durumlarda tekrar operasyon gerekebilir. Ortognatik cerrahi sonrasında çene eklemi sorunları iyileşebileceği gibi nadiren eklem daha sorunlu hale gelir, bu durum önceden anlaşılamaz.
Ortognatik cerrahi sonrasında bir süre normal beslenmedeki kısıtlamalar nedeniyle kilo kaybı sık görülür; ancak gıda takviyeleri ile bu önlenebilir
Ortognatik cerrahi tedavi başarılı ile sonuçlandıktan sonra da bir müddet ortodontik tedaviye devam edilebilir. Ortognatik cerrahi işlemleri sonrasında yüz görünümüne yansımaları olacağından ihtiyaca göre ve hastanın talebine göre, ilave burun estetiği, dudak estetiği, genel olarak yüz estetiği uygulamaları açısından yeniden değerlendirilebilir.ortognatik cerrahi özetlenecek olursa çene ve yüzdeki görünümü estetik ve fonksiyonel olarak tedavi eden cerrahi bir porsedürdür. Sağlıklı ve güzel gülüşler dileriz…
Kaynak: Zirvedekiler Dergisi
