Tüketici Hakları kapsamında vatandaşları bilgilendiren Gökalp, ayıplı ürün ve hizmet konularında vatandaşların izlemesi gerek yolu anlattı. Gökalp, ‘Tüketici hukukunda ayıp, ürün veya hizmetin satıcı tarafından taahhüt edilen veya olağan şartlarda ürün veya hizmetten beklenecek olan özelliklerine uygun olmaması durumu olarak tanımlanabilir. Ayıp aynı zamanda niteliğine göre açık ayıp ve gizli ayıp şeklinde de ayrılmaktadır. Örneklerle açıklamak gerekirse; satın alınan elbisenin yırtık olması, ayıbın basitçe fark edilebilir nitelikte olması sebebiyle açık ayıp olarak kabul edilir. Kahve makinesinin 4-5 kullanım sonrasında bozulması ise ayıbın belli bir süreç sonunda ortaya çıkması nedeniyle gizli ayıp olarak nitelendirilecektir. İlk 6 ay içerisinde ortaya çıkan ayıbın karine olarak satış esnasında da var olduğu kabul edilmektedir. Bunun aksini ispatlama yükümlülüğü satıcı üzerindedir. Satış üzerinden 6 ayın geçmesi halinde ayıbın satış anında da mevcut olduğunu ispat yükümlülüğü tüketici üzerindedir. Tüketici açık ayıbı satıştan itibaren makul bir süre içerisinde satıcıya bildirmesi gerekmektedir. Bu süre her durumun özelliğine göre değerlendirilmesi icap edecektir. Gizli ayıpta ise makul süre ayıbın ortaya çıkması ile başlayacaktır. Kanun bu süreyi 2 yıl ile sınırlamış, ayıp ihbarının en geç satıştan itibaren 2 yıl içerisinde yapılması gerektiğini bildirmiştir. İkinci el satışlarda bu süre 1 yıla düşmektedir. Ancak satıcı ayıbı hileli bir şekilde gizlemişse zamanaşımı süresi uygulanmaz ve tüketici süreyle bağlı olmaksızın her zaman ayıbı ileri sürebilir’ dedi.
Ürünün ayıplı olması halinde tüketici neler talep edebilir ?
Ürünün ayıplı olması halinde tüketicinin haklı taleplerini de anlatan Gökalp, ‘Ürünün ayıplı olması halinde tüketici, ürünün iade alınması ve zararın tazmin edilmesi, ayıp oranında ürün bedelinde indirim yapılması, ürünün tamir edilmesi, ayıpsız bir misli ile değiştirilmesi gibi taleplerde bulunabilir. Ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya tamir edilmesi talebinin iletilmesi halinde satıcının 30 iş günü içerisinde talebi karşılaması gerekmektedir. Bu süre içerisinde satıcının talebin gereğini yerine getirmemesi halinde tüketici diğer seçimlik haklardan birini kullanabilir, örneğin bedelin iadesini talep edebilir’ ifadelerini kullandı.
