Aşağı Büyük Menderes Havzası köylerinde her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen yaz göçmeni leyleklerin 2019 yılı sayımları tamamlandı. Aydın iline bağlı, Söke, Didim, Koçarlı, Germencik, İncirliova, Yenipazar, Bozdoğan, Nazilli, Çine, Köşk ve Karpuzlu ilçelerine bağlı 77 köyde gerçekleştirilen çalışma sonucu 235 yuvada 470 leyleğin sayımı yapıldı. Yuvalarda ilk gelen leyleklere ait yavruların hızla büyümeye başladığı, bazı yavruların henüz küçük olduğu ve kuluçkada yatan leyleklerin de bulunduğu tespit edildi. Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği(EKODOSD) tarafından, AYDEM Elektrik Dağıtım A.Ş işbirliğiyle 10 yıl önce “Leylekler Ölmesin” ismiyle başlatılan proje sayesinde, AYDEM tarafından, elektrik direklerinin üzerine yapılan yapay yuva platformları sayesinde, leyleklerin elektriğe çarpılmaları da büyük oranda engellenmiş oldu. Kuşadası EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, “ Yapılan yapay platformlar leylekler tarafından benimsenmiş, leyleklerin % 70’i yapay platformlara, yüzde 25’i normal direklere, % 5’i de baca, çatı ve cami kubbelerine yuva yaptıkları tespit edilmiştir. Toplamda en fazla leyleğin geldiği 4 bölge sırasıyla Söke, Koçarlı, Bozdoğan ve Yenipazar olmuştur. Bozdoğan’da 42, Yenipazar Direcik’te 38, Nazilli Esenköy(Arpaz)’da 30, İncirliova Osmanbükü’nde 24 leylek tespit edilerek, en fazla leyleğin olduğu yerler olmuştur. Özellikle ilk üç alanın, Menderes Nehri’nden daha temiz suyu olan Akçay’a yakın olması dikkat çekicidi “ dedi. Leyleklerin korunma için her kesimin üzerine düşeni yapması gerektiğini kaydeden Kuşadası EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, sözlerini şöyle sürdürdü: “ Kırsal kesimde yaşayan insanlar da leylekleri çok severler ve bu canlıları aileden biri olarak kabul ederler. Gelişlerinden, göçlerine kadar olan süreyi mükemmel bir şekilde izlerler. Kırsalda yaşayan hemen her ailenin leyleklerle ilgili mutlaka bir anısı vardır. İklim değişikliği, sulakalanların, konaklama ve dinlenme alanlarının azalması, tarımda aşırı şekilde kullanılan kimyasal ilaçlar, besinlerinin azalması gibi faktörlerin yanında, son yıllarda en önemli çevre sorunlarından biri olan çöpler birçok canlıyı etkilediği gibi leylekleri de olumsuz etkilemektedir. Leylekler yuvalarını yaparken, yavrularının altına koymak için eski yıllarda saman ve ot gibi doğal malzemeleri kullanırlardı. Ancak son 10 yılda leylek halkalamaları sırasındaki gözlemlerimizde, leyleklerin bu konuda davranışlarının değiştiğini fark ettik. Artık ot, saman yerine doğaya atılan çöpleri yuvaya taşıdıklarını görmekteyiz. Özellikle gübre ve yem çuvalları, naylon torbalar, plastikler ve saman ipleri ilk sırayı almaktadır. Hemen her leylek yuvasının içi, küçük bir çöp depolama alanı durumundadır. Çöpler nedeniyle her yıl onlarca leyleğin yaşamını yitirdiği ve sakat kaldığı görülmektedir. Çevreye atılan atıklar bir yandan doğayı kirletirken, bir yandan da böylesine önemli canlıların hayatını tehlikeye sokmaktadır. Hayvancılık yapanların, saman balyalarını açtıklarında iplerini kesinlikle doğaya atmaması, doğal alanlarda bu ipleri görenlerin de toplaması leyleklerin yaşamlarını kurtaracaktır. Çevrenin temiz olması leyleklerin nesillerini sürdürebilmesi açısından çok önemlidir “