Bakmayın eskilerin "Eskiye rağbet olsa bit Pazarına nur yağardı" teranelerine...

Şimdi eskiye rağbet zamanı ve dünyadaki tüm Bit Pazarlarına da nur yağıyor.

Eski çarşılar modern alışveriş merkezlerinden daha çok konuk çekiyor.

Beş yıldızlı otellerden çok tarihi konaklar tercih ediliyor.

Bunlar bizim yerel gerçeğimiz de değil, tüm dünyada genel kabul gören yeni akım bu.

Dünyada yankılanan tüm belgeseller şehirlerin çok renkli, gürültülü de olsa çok sesli çarşılarının curcunalarına özel önem veriyor...

Çin' de Tayvan' da da böyle, Amsterdam' da Berlin' de de...

Ama on bin yıllık dünya medeniyetinin beşiği Ortadoğu adına bu çok daha önemli bir zenginlik kaynağı olarak her gün yeniden keşfedilmekte.

Antakya çarşısını yok edin, geriye turisti gezdireceğiniz, oyalayacağınız ne kalır acaba?

Mardin' in, Diyarbakır' ın, Urfa' nın ve hele Antep' in yeni baştan yaratılan çarşıları olmasa her gün keşfe çıkar gibi bu şehirlere koşan yerli/yabancı konukları çekme şansı olur muydu?

Mersin sözünü ettiğim tarihi çarşılar bakımından şanssız bir kent.

Gerçi kendisi 100-120 yaşında olan, kısacık geçmişe sahip bir kentin tarihi çarşısı mı olur?

Yanıtı zor bir soru bu ama şartların getirip önünüze koyduğu, hiç bir mimari tasarıma dayanmayan, neredeyse kendiliğinden doğmuş böyle bir pazar hatta panayır var Mersin' de...

1940' ların ortalarında yıkılıncaya kadar iki kubbeli muhteşem bir kilisenin yer aldığı eski Mersinin göbeğinde yer alan bölge, kilisenin yıkılmasının ardından pek çok faaliyete ev sahipliği yaptıktan sonra zaman içinde bit pazarı veya Kıbrıs çarşısı gibisinden isimlerle adlandırılan yeni bir şekil almış.

Son zamanlarda Özel İdare İş hanının Büyükşehir Belediyesince tahliye edilmeye kalkışılmasıyla yeniden gündeme taşınan bölge ne olacak? Tartışmanın da merkezinde bu pazar/çarşının yer alıyor.

Yerel medyaya yansıyan kimi haberlere göre Belediye İl Özel İdareden kendisine geçen iş hanlarını boşaltmakla kalmayacak, bit pazarını da boşaltıp katlı oto park yapacak.

Üç bin civarında esnafı boşaltmak, çok eski kilisenin yerinde yeller esse de, tarihi özelliğini ve büyük ihtimalle sit alanı niteliğini koruyan bir yeri yıkmak kolay mı?

Hadi yasal süreci işlettiniz, hukuk işleyecekse çözülmesi imkansız "sit alanı" sorununu da çözdünüz ve önünüzde bir engel de kalmadı diyelim, yıkmanın getirip götüreceklerini, kısaca attığınız taşın ürküteceğiniz kurbağaya değip değmediği hesabını enine boyuna yaptınız mı?

Geçtiğimiz günlerde Çamlıbel balıkçı barınağının kaldırılmasıyla başlayacak sürecin sunduğu fırsatın da katkısıyla ölü toprağı serpilmiş Mersin' i ayağa kaldıracak projeyi anlatmaya çalışmıştım.

O projenin ön yüzünü daha da çekici hale getirecek arka yüzünün iki önemli ayağı var: Bunlardan biri mevcut balık pazarı, diğeri de bit pazarı... İkisini de mevcut dokusunu, kokusunu koruyarak restore etmek, herkesin ilgisini çekecek tarihle bugünü buluşturan güzelliğe kavuşturmak mümkün.

Aslında bu konuda Mersin' e çok benzeyen bir şehrin hayata geçirdiği inanılmaz örnek projeler var. (Antep' te en az on mekân eskiyi yıkmadan sihirli dokunuşla kazandırılmış, Diyarbakır Sait Paşa çarşısı da öyle)

Ama ben Türkiye'nin dört yanından örnekleri bırakıp Mersin'e çok benzeyen ve İzmir' in hedeflediği konsepte de uygun Kemeraltı Çarşısından söz edeceğim.

Kruvaze turizmi sayesinde İzmir' in makûs talihini tersine çevirme mucizesinin en önemli ayağı Kemeraltı çarşısını canlandırma, kente kazandırma projesi...

Çok değil 10/15 yıl önce insanların girmeye korktuğu bir bölge bugün başta İzmir' e yanaşan kruvaze gemilerinden inen turistler olmak üzere yerli/yabancı herkesin uğramadan geçmediği bir mekân haline dönüştürüldü.

Bunda İzmir Valiliği, Büyükşehir Belediyesinin birlikteliği elbette büyük rol oynadı. Ama gerçekleştirilen işin perde arkasındaki en büyük mimarı İzmir Ticaret Odası ve Odanın vizyoner Başkanı Ekrem Demirtaş... (Ben MTSO veya MESİAD' ın yerinde olsam Demirtaş' ı davet eder, İzmir' de yaşanan deneyimi onun ağzından dinler, karşılaşılan güçlüklerden tutun da, işin ekonomik boyutlarını da çok iyi bilen birinden her yönüyle İzmir' in kruvaze turizmi ve Kemeraltı projesini dinlerdim.)

Nedense MTSO onca hararetli geçen seçim döneminin ardından yenilenen Meclisiyle Mersin'e her alanda öncülük edeceğine, kabuğuna çekilmiş, ölü toprağı serpilmiş bir halde.

Bu gözlemime karşı çıkıp saatlerce kendilerini savunabilir, anlatabilirler ama bu benim dile getirdiğim kamuoyu üzerindeki genel algıyı değiştirmez. Uzun yıllardır ve en çok eleştirdiğim dönemlerde bile ben böyle sessiz, böyle uslu, böyle içine kapanmış bir Oda hatırlamıyorum.

Ne oldu, neden oldu mutlaka Meclis üyeleri arasından çıkıp konuşacak, bazı şeyler söyleyecek birileri vardır, buna ayrı bir yazıda ben de ele alırım ama konuyu dağıtmayayım.

Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyeleri bir an önce şu plan muhabbetlerini artık sona erdirmeli...

Bırakın bu planlara göre adım atacak yatırımcıları, sokaktaki insan bile artık kayıkçı kavgasından farksız tartışmalardan sıkıldı. Kısa zamanda ideali olmasa da, tarafların asgari müştereklerde birleşeceği 5 binlik, binlik plan süreçleri tamamlanmalı,  insanlar önünü görmeli.

Planlar sadece yatırımcılar açısından değil, Hasan Basri Güzeloğlu' nun neredeyse tek başına üstlendiği ve yıllardır bir yere vardırmaya çalıştığı 'Gülümseyen Mersin' projesinin de hayata geçmesi bakımından çok önemli.

Çünkü planlar olmadan adım atılamıyor, Anıtlar Kurulundan başlayarak attığınız her adımda karşınıza çıkan engellerin haddi hesabı yok.

'Gülümseyen Mersin' mevcut haliyle sınırlı bir bölgeyi kapsıyor ve o nedenle, Güzeloğlu projesinin mutlaka Müftü deresi ve Stadyuma kadar uzatılması, kışla arazisini içine alan bir büyük hayali gerçekleştirmeye dönüşmesi gerekiyor. Ama İstasyondan-Fenere uzanan ve eski Mersin' in kaderini değiştirecek ayağa kaldırma, tozunu alma girişiminin en önemli mihenk taşlarından birini Bit Pazarı oluşturacak, oluşturmalı...

Haksızlık etmeyeyim. Ben doğrudan Kocamaz' ın ağzından "Bit Pazarını yıkıp, yerine otopark yapacağım" türünden bir açıklama duymadım. Umarım tevatürdür de...

Ama bu vesileyle kimi tartışmaların ve varsa bu türden düşüncelere karşı önerileri dile getirmenin, önceden yazmamın hiç bir mahzuru yok, aksine faydası var. Bakarsınız Kocamaz çıkar, söylentileri yalanlar ve hepimizi rahatlatır. 

Tarihi kilisenin külleri üzerine otopark yapmak kimseye bir şey kazandırmaz, ama oradaki 3 bin civarındaki esnaf ve aileleri başta olmak üzere tüm Mersin'e kaybettirir. 

Otopark sorunu ne olacak derseniz, Tevfik Sırrı Gür lisesi yanındaki boş arazi hazır ve nazır bekliyor. Orası da yetmez derseniz, Atatürk parkına kondurulan Trafik binasının önüne elden düşme iki arabalı vapuru getirip bağlayın, hem para kazanın hem de vapurun üstünü restorana dönüştürüp eşine az rastlanır keyifli mekânlar kazandırın kente...

Geçen hafta topladığı AK Partili Belediye başkanlarına ne diyordu Erdoğan? :

"Sizler şehrin sahibi değilsiniz, şehr' i eminisiniz... Sahiplik taslamayın, her konuyu sahipleriyle müzakere edin"
Doğru söze ne denir? Meram bundan daha iyi nasıl anlatılabilir?

Erdoğan' ın tavsiyesinden sadece AK Partililer değil, tüm Belediye Başkanları dersler çıkarmalı...

Şehrin sahipleri elbette atılacak her önemli adımda sahipliğin gereğini, düşünceleriyle, katkılarıyla, destekleriyle yerine getirmeli...

Ama Şehr-i eminler de, yüklendikleri emanete sahip çıkmalı, değerini bilmeli ve korumalı...
Editör: Barış Köksal