20 Yaş Dişleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Ağız, diş ve çene cerrahisinin temel taşlarından biri olan yirmi yaş cerrahisi, cerrahların en sık yaptığı operasyonlardan biri olarak bilinmektedir. Yirmi yaş dişlerinin çekimi birçok insanın korkulu rüyasıdır. Günümüzde diş hekimleri, hastalarında mevcut semptomlardaki 20 yaş hariç dişleri, olabildiğince konservatif yöntemlerle tedavi ederek ağızda tutmaya çalışmakta ve gereksiz yere diş çekimi yapmaktan kaçınmaktadırlar. Aynı zamanda dişini çektirmeyen birçok hastada perikoronit, enfeksiyon, çürük, kist, hatta tümöral oluşumlar gibi çeşitli dişsel hastalıklara yol açmaktadır. Dişini çektiren bazı hastalarda ise daha sonra oluşacak diş problemlerinde diş hekimi koltuğuna oturmayacak şekilde bir psikolojik travmaya sebebiyet verebilmektedir. Hastaların operasyon anında ve operasyon sonrasındaki dönemde bu cerrahi işlemi daha kolay tolere etmelerini, daha az ağrı duymalarını, bu süreyi daha kolay ve sorunsuz geçirmelerini sağlamak ve operasyonları sırasında kullanılan çeşitli anestezik ajanların, farklı anestezi ve flep tekniklerinin, operasyon sonrasında ise kullanılan farklı analjezik, antienflamatuar ve immunosüpresif ajanların yer aldığı çok sayıda çalışmayı doğru bir şekilde yürütebilmek gerekir.

20 yaş dişleri neden çıkar?

Zamanında dental arka katılmayan ve normal oklüzyonda yerini almayan, kemik veya yumuşak doku içerisinde bütünüyle veya kısmen kalmış dişler, gömülü olarak nitelendirilmektedir. Modern toplumlarda yirmi yaş dişlerin gömülü kalma oranı diğer dişlere göre daha yüksektir. Gömülülük nedenlerini açıklayan teoriler arasında en mantıklı görünen teori, evrimin derecesine bağlı olarak alt çene ve üst çene boyutlarındaki azalmadır. Böylece çenelerde alt veya üst yirmi yaş dişlerin sürmesi için yer kalmamıştır. Bu teori Nodine’nin eski Mısırlar, Meksika, Güney Amerika yerlileri, modern Bedeviler, Eskimolar üzerinde yaptığı araştırmalarda doğrulanmıştır (Nodine, 1943 ). Modern insanda bu dişler için yeterli yerin olmayışı, çene kemiklerinin evrimi ile ilişkilendirilebilir. 

Yarı Gömülü 20 Yaş Dişleri 

Bir kısmı ağız içerisinde yer edinebilmiş, bir kısmı da ağız içerisinde gömülü kalan yirmi yaş dişidir. Yarı gömülü 20 yaş dişlerinin üzerlerinde kapison denilen bir diş eti cebisi bulunur. Temizlenmesi çok zor olan diş eti cebi, vücutta iltihaplara ve ağız içerisinde apselere neden olmaktadır. Bu da ağız ve çene sağlığınızda ciddi sorunlara yol açabilmektedir.

Tam Gömülü 20 Yaş Dişleri

Birçok insanın çekiminden korktuğu için sağlığını tehdit altına aldığı 20 yaş dişleridir.  Diş çekimi olarak diğer diş çekimlerinden farklı değildir. Problemli 20 yaş dişlerinin çekilmemesi durumunda kalp ve böbrek rahatsızlığına yakalanma riski oluşturur.

Yarı ve tam gömük 20 yaş dişleri alanında uzman bir diş hekimi tarafından çekilmesi gerekir. Cerrahi bir müdahalede bulunulması gerekiyorsa hastanın, hekimin tavsiye ettiği ilaçları önceden alması gerekmektedir.

20 Yaş Dişleri Ne Zaman Çekilmelidir?

Ağzımızda çene bölgesinin her iki tarafında olan 3 adet azı dişi bulunur. En son azı dişi ise 20’lik yaş dişidir. 20 yaş dişinden ağızda 4 adet bulunur. Çenenizin arka kısmında ağrı ve çene açmada zorluk yaşıyorsanız, mutlaka bir diş hekimine görünmeniz gerekmektedir. Diş hekiminiz görüntüleme işlemleri ile birlikte dişin nasıl çıktığını, dişin büyük mü küçük mü olduğunu ve çenenizde herhangi bir darlık var mı yok mu, bunları saptayacaktır. Tanı işleminden sonra size göre bir tedavi planı oluşturacaktır. Gömülü yirmi yaş dişleri çenede ağrı, ağız açmada kısıtlılık, yanak içinde yaralanma ve koku oluşturduğu zaman çekilmek üzere değerlendirilmesi gerekir. Bununla birlikte radyolojik incelemede çene kemiğine ve çevre dişlere zarar verdiği tespit edilen gömülü dişlerin de çekimi önerilir. Genç yaşlarda yara iyileşmesi daha hızlı olduğundan çekimi planlanan bir gömülü yirmi yaş dişinin bekletilmeden uzaklaştırılmasında fayda görülür.

20 Yaş Diş Çekimi Sonrası Yapılması Gerekenler

1.    Operasyondan sonra müdahalede bulunulan bölgeye konulan tampon iki saat ısırılmalıdır. Bu süre boyunca tampon veya pamuk değiştirilmemeli ve hasta, diliyle bu bölgeye müdahale etmemelidir.
2.    Operasyondan sonra tükürme fonksiyonu yapılmamalıdır. Aşırı derecede tükürülmesi durumunda var olan kanama daha çok artacağından iyileşme süresi uzayabilir.
3.    Kanın sulanmasını sağlayan aspirin tarzı ilaçlardan uzak durulmalıdır.
4.    Şayet 20 yaş dişiniz cerrahi bir müdahale ile alınmış ise; on dakika arayla buz kompresi uygulaması oluşabilecek şişlik ve morarmaları engelleyecektir. Verilen antibiyotik ve ağrı kesiciler düzenli kullanılmalıdır.
5.    İlk yirmi dört saat katı, aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kaçınınız. Mümkün olduğu kadar ılık ve yumuşak yiyecekler tüketiniz.
6.    Çekim yapılan bölgeye dilinizi değdirmemeye çalışınız. Bölgenin dil ile oynanması durumunda kanın pıhtılaşması engellenecek ve dikişlerinizin kopmasına neden olabilir.
Bunun yanında hekiminizin tavsiyelerine uymanız iyileşme sürecinizi kısaltır.

Editör: Barış Köksal