Mersin ESOB Başkanı Dinçer, büyüme rakamlarının tabana, özellikle esnaf ve sanatkara yansımadığını dile getirerek, esnafın yaşayabilmesi için hükümetin, düşük faizli kredi, SGK teşviki ve küçük esnafın vergi dışı bırakılması gibi destekler sağlaması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin büyüme rakamlarına ilişkin İHA muhabirine açıklama yapan Başkan Dinçer, son açıklanan büyüme rakamının beklentinin üzerinde çıktığını, ancak büyümenin esnafa yansımadığını dile getirdi. Büyüme rakamlarının tabana yayıldığı takdirde bir anlam ifade edeceğini, aksi takdirde Türkiye’nin hanesine sadece belli başlı ihracat rakamlarıyla artı yazılacağını savunan Dinçer, “Ülkemizdeki refah düzeyi ve esnafın durumuna baktığımızda, gerçekten sıkıntılı bir dönem yaşıyoruz. Özellikle büyük alışveriş merkezlerinin açılması bizi büyük bir sıkıntıya soktu. Artık küçük imalatın yerini otomasyon imalatının almasıyla mobilya, inşaat, konfeksiyon, elektrik-elektronik gibi birçok sektör de teknolojiye ayak uyduramadığı için kendi içerisinde küçülmeye gitti. Sonuçta, piyasada bu sektörlerden ekmek yiyen insanlar sıkıntılı bir dönem yaşamaya başladı. Bu sıkıntılı dönem esnafın ödemelerine yansıdı, geçimini sağlayamaz, kullandığı kredileri ödeyemez duruma geldi” diye konuştu.
“TEKNOLOJİYLE BULUŞAMAYAN ESNAF SÜREKLİ KÜÇÜLÜYOR”
“Her ne kadar ülkemizde bir büyüme gerçekleşse de küçük esnaf yönünden sürekli bir küçülme söz konusu” diyen Dinçer, esnafın elindeki imkanlarla yeni teknolojilerle buluşma imkanının çok zor olduğunu vurguladı. İmkansızlıklar nedeniyle teknolojiye müdahale etme şansı olmayan esnaf, sanatkarın, işi elinden gittiği için küçülmeyle karşı karşıya kaldığına işaret eden Dinçer, “Türkiye’de 2 milyonun üzerindeki esnaf, sanatkarın işsiz kalması bu ülkede çok büyük sıkıntılara yol açar. Küçük esnafın büyümesi ve bireysel üretimden otomasyon üretime yönlendirilmesi adına teşvik edilmesi gerekiyor. Bunu gerçekleştirmek de hükümete düşüyor” ifadelerini kullandı.
“HÜKÜMETİN KÜÇÜK ESNAFA İMKAN SAĞLAMASI LAZIM”
Küçük esnafın artık yanında eleman çalıştıramaz duruma geldiğine, kredilerini ödeyemediğine ve geçim sıkıntısı çektiğine dikkat çeken Dinçer, esnafın ayakta kalabilmesi için mutlaka devlet desteğine ihtiyacı olduğunun altını çizdi. Bu konuda hükümetin adım atması gerektiğini belirten Dinçer, şunları söyledi: “Hükümetin en azından küçük esnaf sanatkarın yanında çalıştırdığı elemanlarla ilgili SGK yönünden teşvik edilmesi, çok küçüklerin ise vergi dışı bırakılması gerekiyor. Bu insanların dükkanlarını kapatmamaları için imkan sağlanması lazım. Sektöründe büyümek isteyenlere, KOSGEB aracılığıyla veya direk Bakanlıktan ya da bankalar aracılığıyla destek verilmesini istiyoruz. Belli bir sene ödemesiz, ondan sonra da düşük faizli, hatta mümkünse faizsiz, uzun vadede ödenecek şekilde bu insanları yatırıma yönlendirmemiz lazım. Bunları yapabilmek için de mutlaka devlet desteğine ihtiyacımız var. Bunlar olmadığı takdirde insanlar bugün Bağ-Kur’unu ödeyemeyecek, yarın yanındaki elemanı çıkartacak, bir müddet sonra kendisini verginin dışında tutacak ve çalışmamaya başlayacak. Bu da çok büyük bir sıkıntıdır. Yanında çalışanlar ve aileleriyle birlikte 20 milyonluk bir kitleyi göz ardı etmemek lazım. Bunun için desteğe, teşvike, bu insanlara bilgi teknolojisi sunmaya ihtiyacımız var. Bunu yapmadığımız takdirde çok büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalırız.”
Mersin’de esnaf sayısının giderek azıldığına, 15 yıl önce 100 bin civarında olan esnafın bugün 50 binlere düştüğüne dikkat çeken Dinçer, “Çünkü kimi teknolojiye ayak uyduramadı, kimi büyük AVM’lerin gelmesiyle iş yapamadı. Teknolojinin değişmesiyle beraber konfeksiyon çıktı terzilik bitti, dijital makineler çıktı fotoğrafçılık bitti, LED’ler, LSD’ler çıktı elektronik sektörü çöktü. Dolayısıyla bir erime söz konusu” şeklinde konuştu.
“ESNAFIN BÜYÜMESİ İÇİN DESTEĞE VE TEŞVİKE İHTİYACI VAR”
Bir ülkenin üretmeden ayakta kalamayacağına vurgu yapan Dinçer, esnaf ve sanatkarın üretim yapması, ayağa kalkması, bunun için de teknoloji değiştirmesi gerektiğini söyledi. Bunun için de mutlaka bir desteğe ihtiyaçları olduğunu dile getiren Dinçer, sözlerini şöyle tamamladı: “Şu an vergi dairelerine, SGK’lara bakın ödenmeyen prim oranları, vergi oranları o kadar yüksek ki, sadece taksitlendirmeyle bu işler çözülmüyor. Mevcut esnafı rahatlatabilecek, üstündeki borç yükünden kurtarabilecek radikal bir karar alıp rahatlatmak, ondan sonra biraz teşvikle devlet kontrolünde yeni üretim atölyeleri kuracak şekilde büyümesini sağlamak gerekiyor. Büyümeyi ancak üretim şeklimizi değiştirmekle biz de yakalayabiliriz. Yoksa ülkede ne kadar büyüme olursa olsun küçük esnafa yansıyan hiçbir şey yok. Esnafın da bir sanayinin yan ürününü üretmesi lazım. Aksi takdirde o büyümeler buradaki küçük esnaf ve sanatkara hiçbir şekilde yansımaz. Dünyada rekabet o kadar kızıştı ki, artık iç pazar değil, dış pazarlara, büyük sanayilere entegre olmaya ihtiyacımız var. Bunu yapabilmemiz için de desteklere, teşviklere ihtiyacımız var” dedi.
